Καθώς οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τις διαφορές μεταξύ της θερμοπληξίας και της θερμικής εξάντλησης, δύο σοβαρών καταστάσεων που σχετίζονται με τη ζέστη και μπορούν να επηρεάσουν την υγεία μας. Αν και συχνά συγχέονται, έχουν διαφορετικά συμπτώματα και απαιτούν διαφορετική αντιμετώπιση.
Θερμική Εξάντληση
Η θερμική εξάντληση είναι μια κατάσταση που προκύπτει από την υπερβολική απώλεια υγρών και ηλεκτρολυτών μέσω της εφίδρωσης, συνήθως μετά από παρατεταμένη έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες ή έντονη σωματική δραστηριότητα. Είναι λιγότερο σοβαρή από τη θερμοπληξία, αλλά αν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε αυτήν.
Συμπτώματα Θερμικής Εξάντλησης:
* Έντονη εφίδρωση
* Κρύο, υγρό δέρμα
* Χλωμή όψη
* Κόπωση και αδυναμία
* Ζάλη ή λιποθυμία
* Πονοκέφαλος
* Ναυτία, έμετος ή διάρροια
* Μυϊκές κράμπες
* Γρήγορος, αδύναμος παλμός
Τι να κάνετε αν κάποιος εμφανίζει συμπτώματα θερμικής εξάντλησης:
* Μετακινήστε τον σε δροσερό μέρος: Αμέσως μεταφέρετε το άτομο σε σκιά ή σε ένα κλιματιζόμενο δωμάτιο.
* Ξαπλώστε τον: Βοηθήστε τον να ξαπλώσει και ανασηκώστε ελαφρώς τα πόδια του.
* Χαλαρώστε τα ρούχα του: Χαλαρώστε ή αφαιρέστε τυχόν σφιχτά ή βαριά ρούχα.
* Ψύξτε τον: Τοποθετήστε κρύες, υγρές κομπρέσες στο μέτωπο, τον λαιμό, τις μασχάλες και τη βουβωνική χώρα. Μπορείτε επίσης να τον ψεκάσετε με δροσερό νερό ή να του βάλετε ανεμιστήρα.
* Ενυδάτωση: Αν το άτομο είναι σε θέση να πιει, προσφέρετέ του δροσερά, μη αλκοολούχα ποτά, όπως νερό ή αθλητικά ποτά με ηλεκτρολύτες. Αποφύγετε τα πολύ κρύα ποτά.
* Παρακολουθήστε: Παρακολουθήστε προσεκτικά την κατάσταση του ατόμου. Αν τα συμπτώματα δεν βελτιωθούν μέσα σε μία ώρα ή επιδεινωθούν, ζητήστε ιατρική βοήθεια.
Θερμοπληξία
Η θερμοπληξία είναι η πιο σοβαρή και απειλητική για τη ζωή μορφή υπερθέρμανσης του σώματος. Συμβαίνει όταν το σύστημα ρύθμισης της θερμοκρασίας του σώματος καταρρέει, με αποτέλεσμα η θερμοκρασία του να ανέβει επικίνδυνα ψηλά (συνήθως πάνω από 40°C). Απαιτεί επείγουσα ιατρική φροντίδα.
Συμπτώματα Θερμοπληξίας:
* Υψηλή θερμοκρασία σώματος: Η θερμοκρασία του σώματος φτάνει τους 40°C ή και περισσότερο.
* Ζεστό, ξηρό ή υγρό δέρμα: Το δέρμα μπορεί να είναι κόκκινο, ζεστό και ξηρό. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να είναι ακόμα υγρό από εφίδρωση που έχει πλέον σταματήσει να είναι αποτελεσματική.
* Σύγχυση, ευερεθιστότητα ή παραλήρημα: Το άτομο μπορεί να είναι αποπροσανατολισμένο, ανήσυχο ή να έχει παραισθήσεις.
* Απώλεια συνείδησης: Μπορεί να λιποθυμήσει ή να πέσει σε κώμα.
* Επιληπτικές κρίσεις.
* Ταχύς, δυνατός παλμός.
* Γρήγορη, ρηχή αναπνοή.
* Έμετος.
Τι να κάνετε αν υποψιάζεστε θερμοπληξία (ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ):
* Καλέστε αμέσως το 166 (ΕΚΑΒ): Η θερμοπληξία είναι επείγουσα ιατρική κατάσταση.
* Μετακινήστε το άτομο σε δροσερό μέρος: Όσο περιμένετε το ασθενοφόρο, μεταφέρετε το άτομο σε σκιά ή σε δροσερό δωμάτιο.
* Ξεκινήστε ψύξη:
* Αφαιρέστε περιττά ρούχα.
* Χρησιμοποιήστε κρύες, υγρές κομπρέσες ή βρεγμένα σεντόνια στο σώμα.
* Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε πάγο ή παγοκύστες στις μασχάλες, τη βουβωνική χώρα, το λαιμό και την πλάτη.
* Βρέξτε το δέρμα με νερό και χρησιμοποιήστε ανεμιστήρα για να ενισχύσετε την εξάτμιση και την ψύξη.
* Μην δίνετε υγρά: Μην προσπαθήσετε να δώσετε υγρά στο άτομο αν είναι αναίσθητο ή συγχυσμένο, καθώς υπάρχει κίνδυνος πνιγμού.
Πρόληψη: Το Κλειδί για την Προστασία από τη Ζέστη
Η πρόληψη είναι ζωτικής σημασίας για την αποφυγή τόσο της θερμικής εξάντλησης όσο και της θερμοπληξίας. Ακολουθήστε αυτές τις συμβουλές ειδικά κατά τη διάρκεια περιόδων καύσωνα:
* Μείνετε ενυδατωμένοι: Πίνετε άφθονα υγρά, κυρίως νερό, ακόμα κι αν δεν διψάτε. Αποφύγετε τα αλκοολούχα ποτά, τα πολύ γλυκά αναψυκτικά και την υπερβολική καφεΐνη, καθώς μπορούν να οδηγήσουν σε αφυδάτωση.
* Αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο: Παραμείνετε σε εσωτερικούς χώρους κατά τις πιο ζεστές ώρες της ημέρας (συνήθως 11 π.μ. – 4 μ.μ.). Αν πρέπει να βγείτε έξω, αναζητήστε τη σκιά.
* Φορέστε κατάλληλα ρούχα: Επιλέξτε ελαφριά, ανοιχτόχρωμα, φαρδιά ρούχα από φυσικά υφάσματα (π.χ. βαμβάκι). Φορέστε καπέλο και γυαλιά ηλίου.
* Κάντε δροσερά ντους ή μπάνια: Βοηθούν στη διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος σε φυσιολογικά επίπεδα.
* Περιορίστε την έντονη σωματική δραστηριότητα: Αποφύγετε την έντονη άσκηση ή τις βαριές εργασίες τις ζεστές ώρες. Αν είναι απαραίτητο, κάντε συχνά διαλείμματα σε σκιερό ή δροσερό μέρος.
* Ευαισθητοποιηθείτε: Μάθετε να αναγνωρίζετε τα συμπτώματα και να ζητάτε βοήθεια εγκαίρως.
* Προσέξτε τις ευάλωτες ομάδες: Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζονται βρέφη, μικρά παιδιά, ηλικιωμένοι, άτομα με χρόνιες παθήσεις και όσοι εργάζονται σε εξωτερικούς χώρους. Μην αφήνετε ποτέ παιδιά ή κατοικίδια ζώα σε σταθμευμένο αυτοκίνητο.
Με τη γνώση και την εφαρμογή απλών προληπτικών μέτρων, μπορούμε να προστατευτούμε και να απολαύσουμε το καλοκαίρι με ασφάλεια.
